ŽEJDLÍKS TISCHLERWERKSTATT
Standort: Možděnice, Teil der Gemeinde Vysočina / Bezirk Chrudim
Datierung: 18. Jahrhundert
Art der Umsetzung: wissenschaftliche Kopie
Das gezimmerte Gebäude mit seiner markanten Blumenverzierung an dem Brettergiebel (= lomenice) und einer Inschrift auf dem Einschubbrett in der Giebelspitze stand bis 2013 in dem Dorf Možděnice. Es wurde 1979 nach dem Vorbild eines Bauernhauses aus Ochoz bei Nasavrky erbaut. Die Ausstellung ist den drei Generationen von Tischlermeistern namens Josef Žejdlík aus Svratouch gewidmet, die zwischen 1864 und 1970 in diesem Handwerk tätig waren. Der älteste Josef Žejdlík richtete seine Tischlerwerkstatt in Svratouch direkt in der Wohnstube ein. In dem einzigen beheizten Raum fanden sowohl das Familienleben als auch die Tischlerarbeit statt. Josef Žejdlík war sehr geschickt und erfinderisch. Er stellte nicht nur eine Reihe von Werkzeugen her, die ihm die Arbeit erleichterten, sondern baute auch eine kleine Gattersäge nach dem Vorbild von Sägemühlen. Sie befand sich auf dem Dachboden und wurde durch Kurbeln angetrieben, die von einem Lehrling oder einem Familienmitglied gedreht wurden. Bereits 1864 fertigte er eine große Holzuhr an, deren Zifferblatt er in einer Dachgaube anbrachte, um den Nachbarn die Zeit anzuzeigen. Das hölzerne Uhrwerk trieb mithilfe raffinierter Stangen und Zahnräder auch eine kleinere Uhr in der Stube an. Eine später eingerichtete separate Werkstatt in der Kammer wurde von seinem Sohn und seinem Enkel genutzt. Diese waren nicht nur geschickte Tischler, sondern auch bekannte Mühlenbauer.
STOLARNIA RODZINY ŽEJDLÍKÓW
Lokacja: Možděnice, część miejscowości Vysočina / powiat Chrudim
Datowanie: XVIII wiek
Sposób realizacji: kopia konserwatorska
Budynek zrębowy z frontonem ozdobionym motywem floralnym i napisem na desce w górnej części stał do 2013 r. we wsi Možděnice. Zbudowano go na wzór chaty ze wsi Ochoz koło miasteczka Nasavrky w 1979 r. Ekspozycja jest poświęcona trzem generacjom stolarskiej rodziny Žejdlíków z miejscowości Svratouch, która prowadziła warsztat stolarski w latach 1864‒1970. Warsztat w miejscowości Svratouch Josef Žejdlík z najstarszej generacji zorganizował po prostu w jedynej ogrzewanej izbie, w której jednocześnie mieszkała jego rodzina. Josef Žejdlík był bardzo zręcznym i twórczym człowiekiem. Sam wyprodukował szereg narzędzi ułatwiających mu pracę, również skonstruował mały tartak na wzór dużych tartaków wodnych. Tartak, napędzany ręcznie za pomocą korby obsługiwanej przez uczniów albo członków rodziny, umieszczono na strychu. Już w 1864 r. wykonał duży drewniany zegar, którego cyferblat umieścił w oknie dachowym, żeby zegar wskazywał godzinę także sąsiadom. Drewniana maszyna zegarowa za pomocą przemyślnego systemu cięgieł i przekładni napędzała też mniejszy zegar umieszczony w izbie. Późniejszy warsztat, znajdujący się w oddzielnym pomieszczeniu, wykorzystywali jego syn i wnuk. Obaj byli nie tylko zręcznymi stolarzami, ale też znanymi wykonawcami kół wodnych oraz innych drewnianych mechanizmów.
